Topkapi Paleis -

Inhoudsopgave

Het Topkapi Paleis is het oudste overgebleven paleis uit de Ottomaanse periode in Istanbul. Het was de tweede die werd gebouwd, na die in het Beyazit-gebied, waarvan helaas niets is overgebleven. De bouw ervan begon slechts 20 jaar na de verovering van Istanbul, tussen 1466 en 1478, in wat toen de pas veroverde hoofdstad van het nieuwe rijk was.

Het Topkapi-paleis besloeg een oppervlakte van 700.000 vierkante meter; vandaag de dag beslaat het in totaal 80.000 m2.

Het Ottomaanse Rijk, dat op het hoogtepunt van zijn macht in de 16e en 17e eeuw Zuidoost-Europa, het Midden-Oosten en het grootste deel van Noord-Afrika beheerste, werd gedurende 380 van zijn 600-jarige bestaan bestuurd vanuit het Topkapi-paleis en zijn grote hof, dat deze uitbreiding bijna symboliseert.

Geschiedenis

Het werd van de rest van de stad gescheiden door de Sur-i Sultani, gebouwd door Mehmed II (de Veroveraar) op het vasteland, en door de Byzantijnse muren aan de kust. Aangezien het paleis werd gebruikt voor bestuur, onderwijs en als residentie van de sultan, is het verdeeld in twee secties die dit gebruik weerspiegelen. De eerste van deze secties is de Birun, die de dienstgebouwen in de eerste en tweede atria herbergde; de tweede is de Enderun, die de secties met betrekking tot de interne organisatie omvat.

De Harem sectie werd gebouwd tussen 1574 en 1595, en de bewoners van de Harem verhuisden daarheen vanuit het voormalige Beyazıt Paleis. Direct in de Harem waren de vertrekken van de Hoofd Eunuch, en een verdieping hoger de school van de prinsen. In de loop der tijd werden de Enderun school, de vertrekken van de hoofdarts, de Enderun apotheek, de herenhuizen in de binnenste atriums en de zomerhuizen aan de oever van de Sarayburnu (Seraglio Punt) gebouwd, de keukens en stallen uitgebreid en nieuwe bibliotheken en moskeeën toegevoegd.

De bevolking van het paleis, die tijdens het bewind van Mehmed II ongeveer 750 bedroeg, nam in de 19e eeuw geleidelijk toe tot ongeveer 5.000 in normale tijden, en 10.000 tijdens vakanties en andere buitengewone gebeurtenissen. Naarmate het Topkapı Paleis in omvang en functie toenam, begon het de institutionalisering van de Ottomaanse regering te weerspiegelen. De dramatische gebeurtenissen die plaatsvonden tijdens deze rijke geschiedenis maken het Topkapı Paleis tot een zeldzaam voorbeeld onder de wereldmusea dat tot op heden met al zijn historische rijkdom bewaard is gebleven.

Het paleis stond oorspronkelijk bekend als Saray-i Cedid-I Amire, maar werd in de 19e eeuw Topkapi Paleis, naar een van de poorten in de stadsmuur. Het kijkt uit over de stad vanaf het puntje van het historische schiereiland bij de ingang van de Gouden Hoorn, en biedt een van de mooiste uitzichten over de stad, van waaruit men kan zien:

De Bosporus,
de Gouden Hoorn,
beide oevers,
de Zee van Marmara,

Na de verovering van de stad door Mehmet II, diende het Topkapi Paleis bijna 600 jaar als hoofdpaleis, totdat Abdulmecid het Dolmabahce Paleis liet bouwen om de administratie van het rijk te huisvesten. In tegenstelling tot Europese paleizen, is het Topkapi Paleis een organisch complex met vele kiosken, tuinen en ruimtes op zijn enorme oppervlakte, die destijds ongeveer tienduizend man huisvestte, tussen janitsaren en viziers.

Het Topkapı Paleis, gebruikt door de Ottomaanse dynastie totdat het in de 19e eeuw naar de Boğaziçi paleizen verhuisde, heeft nooit aan belang ingeboet. Het werd van tijd tot tijd gerepareerd en de afdeling met heilige relikwieën, die tijdens de Ramadan door de sultan en zijn familie werd bezocht, werd regelmatig onderhouden.

Het Topkapı Paleis werd voor het eerst als museum opengesteld tijdens het bewind van Abdülmecid (1839-1861). Na verloop van tijd werd de presentatie van de schatkamer van het Topkapı Paleis aan buitenlanders een traditie. Abdülaziz (1861-1876) bouwde voor dit doel vitrines, en in deze vitrines werd de schat aan buitenlanders getoond.

Na de stichting van de republiek werd het Topkapı Paleis in 1924 in opdracht van Atatürk omgevormd tot een museum. Aanvankelijk waren slechts enkele afdelingen open voor bezoekers, maar tegenwoordig kan bijna het hele paleis worden bezocht. Zo worden in het schatkamergebouw wapens uit de 7e tot de 20e eeuw tentoongesteld die deel uitmaken van de paleiscollectie, en in de keizerlijke stallen worden paardentuig en koninklijke rijtuigen van het paleis tentoongesteld. Keramiek, porselein, glas en metalen vaatwerk dat in het paleis werd gebruikt, kan worden bezichtigd in de paleiskeukens. Heilige relikwieën van de Profeet Mohammed en enkele kaliefen worden tentoongesteld in de afdeling Hırka-i Saadet. Het Fatih Paviljoen herbergt voorwerpen zoals de Diamant van de Lepelmaker en de Topkapı Dolk, die het onderwerp zijn geweest van vele romans en films. De ceremoniële en dagelijkse jurken van de sultans worden tentoongesteld in de Seferli Barakken. De harem en de herenhuizen van de sultans behoren ook tot de afdelingen van het paleis die gezien moeten worden.

Sinds de tijd van de Republiek, toen het paleis in 1924 werd omgebouwd tot museum, is het Topkapipaleis een van de aantrekkelijkste paleismusea ter wereld geworden. De aantrekkelijkste tentoonstellingszalen van het paleis zijn :

28 torens op de muur rond het Topkapi Paleis. Islamitische heilige relikwieën en Chinees porselein. Het Sanctum Sanctorum (Harum), of de onschendbare plaats waar de koninklijke vrouwen verbleven.